Ríkissjóður rekinn á sterum

Í augnablikinu er ríkissjóður eins og þjóðfélagið allt rekið á sterum sem lina þjáningar og gefa gálgafrest á hið óumflýjanlega.

En sá tími mun koma að steragjöfin verður minnkuð og hvað þá?

Ekki er hægt að reka ríkissjóð endalaust með minni tekjum og meiri útgjöldum.  

Hinn raunverulegi niðurskurður verður brátt að byrja og hinum óumflýjanlegu skattahækkunum verður ekki frestað mikið lengur. 

AGS gaf okkur rúmt ár til að undirbúa okkur fyrir þennan skell.  Gert var ráð fyrir að við notuðum tímann til að lækka vexti og verðbólgu, stabilisera krónuna og koma bönkunum í eðlilega starfsemi svo þeir gætu aðstoðað heimilin og atvinnulífið.

En í staðinn, æðir verðbólgan áfram, gengið sígur og sígur, vextir er fastir í tveggja stafa tölu og bankarnir eru enn í startholunum þar sem gjaldþrot og vanskil hrúgast upp í lokuðum skúffum.

Sá vetur sem brátt gengur í garð verður erfiður svo ekki sé dýpra í árina tekið.  Ef Icesave var erfitt fyrir Alþingi mun fjárlagafrumvarp fyrir 2010 ekki verða auðveldara.

Minni tekjur og meiri útgjöld

Exista og Icesave

Stjórnarformaður Exista ætlar ekki að láta sitt eftir liggja í Icesave málinu.  Á aðalfundi án ársskýrslu í gær sagði Lýður:

"Ég leyfi mér meira að segja að efast stórlega um að nýr hópur lykilstjórnenda, sem ekki gjörþekkir inniviði félagsins gæti tekið við því við núverandi aðstæður og fetað þann vandratað veg sem liggur að endurreisn þess á næstu árum.  Gífurlegir hagsmunir eru í húfi.  ... endurgreiðslur Exista til íslenskra kröfuhafa, einkum banka og lífeyrissjóða [skipta] tugum miljarða króna sem ella gætu tapast að miklu eða jafnvel öllu leyti.  Þar á meðal eru fjármunir sem munu renna til gamla Landsbankans og um leið upp í Icesave-reikning þjóðarinnar" (feitletrun mín)

Hér er komið stórkostlega að orði.  Lýður gefur í skyn að Exista hafi fengið "Icesave" peninga að láni frá Landsbankans sem nú eru orðnir að "reikningi þjóðarinnar".

Verða hlutirnir nokkuð skýrari en þetta?  

Svo eru hér nokkrir gullmolar úr ræðu Lýðs sem ég leyfi mér að vekja athygli á:

"Á innlendum vettvangi hafa heyrst gagnrýnisraddir vegna rekstrarkostnaðar Exista sem ég tel að hafi alla tíð verið stillt í hóf." 

Samkvæmt ársskýrslu Exista 2007 námu launagreiðslur til stjórnarformanns 24 milljónum á mánuði miðað við gengi evrunnar í dag.

Um fjárfestingarstefnu Exista erlendis segir Lýður:

"Öllu varfærnari getur fjárfesting á erlendum vettvangi vart verið."

Fjárhagsleg staða Exista var góð en er slæm, samanber:

"Styrkur Exista til að standa af sér þetta mikla áfall er í fyrsta lagi fólginn í sterkum efnahag félagsins fyrir hrun og afar góðum rekstri dótturfélaga þess ... ,enda þótt skilyrði um fjárhagslega stöðu kunni að vera brostin."

Með öðrum orðum, viðskiptavinir dótturfélaganna eiga að borga brúsann!

Og svo kemur rúsínan í pylsuendanum:

"Jafnframt munu kröfuhafar fá veð í eignum félagsins, en það hafa þeir ekki í dag"

Hvað þýðir þessi setning?  Hafa erlendir kröfuhafar ekki veð í Símanum? Á að fara að afhenda Símann og Skipti til útlendinga?  Hér er þörf á ítarlegri útskýringum. 

Gegn hagsmunum Íslands

Sókn er besta vörnin, eða hvað?

Ræða stjórnarformanns Exista á nýliðnum aðalfundi byggðist á málefnalegu tómarúmi og leiftursókn á andstæðinga æðstu stjórnenda Exista sem fólst í að:

1. tala niður til fréttamanna

2. tortryggja skilanefndamenn

3. gagnrýna stjórnvöld

4. afgreiða bloggara sem hugleysingja

Eina ljósið í tilverunni er að Exista á sér frelsara sem einn getur afstýrt glötun fyrirtækisins!

 

Lýður: Mannorðsmorð leyfð

En hvað með heildarlaun stjórnarformanns?

Samkvæmt síðasta ársreikningi Exista frá 2007 var Lýður Guðmundsson með heildartekjur frá Exista upp á 1,580,000 evrur eða 292,000,000 kr (24 milljónir á mánuði) á núverandi gengi. (bls. 96 í ársreikning 2007)

Er það rétt skilið að heildarlaun stjórnarformanns séu nú komin niður í 400,000 kr. á mánuði, eða fær Lýður aðrar greiðslur frá Exista?

Hver er svo heildarrekstrarkostnaður við Exista.  Ef hann er ekki 1 ma eða 800m heldur miklu lægri tala eins og Lýður sagði á aðalfundi, hver er þessi "miklu lægri tala"?

Stjórnarlaun Exista lækkuð um 60%

Exista: 800,000,000 kr. í arð til fyrri eigenda?

Krafa Exista um 800,000,000 í rekstrarkostnað er þvílík firra en engu tali tekur.  Þetta er ekkert nema enn ein Barbabrellan til að koma peningum yfir í hendur fyrri eigenda. 

Á meðan lánadrottnar og kröfuhafar taka á sig skellinn fara fyrri eignendur sem bera ábyrgð á gjaldþrota stöðu fyrirtækisins fram á hundruð milljóna í "fyrirfram greiddan arð".  Þessi rekstrarkostnaðarkrafa er ekkert annað en dulbúin arðgreiðsla.

Exita hefur rústað eign hluthafa og þeir sem þar sitja í stjórn er ekki boðlegt koma fram með svona kröfur.  Dótturfélög Exista eru sjálfstæðar einingar sem spjara sig betur ef móðurfélaginu er lokað. 

Skilanefnd á að loka Exista nú þegar og spara 800,000,000 kr. sem eiga að fara í að hjálpa húsnæðislántakendum en ekki halda bakkabræðrum uppi í vellystingum.

Það verður athyglisvert að sjá nöfn þeirra sem telja það boðlegt að þyggja sæti í stjórn Exista?

PS.  Ætli það sé eitthvað samband á milli rekstrarkostnaðar Exista og kostnaðar skilanefndanna?

Exista birtir ekki reikning

Hvaða lán fær næsta kynslóð

Nær öll umræðan í dag snýst um að hjálpa þeim sem tóku húsnæðislán sem þeir ráða ekki við, en hvað með næstu kynslóð?  Mér fyndist skynsamlegt að áður en kemur til almennra aðgerða að lántakendur verið flokkaðir niður í nokkra hópa.

1. Þeim sem voru seld lán sem þeir augljóslega gátu ekki staðið við og bankinn átti að vita betur.  Þetta er sá hópur sem hefur bestu lagalega stöðuna  og ætti að fá úrlausn fyrir dómstólum strax.

2. Þeir sem tóku húsnæðislán í erlendir mynt að ráðlagningu bankanna. Þeirra lánum á að breyta í krónur á genginu þegar lánin voru tekin.

3. Þeir sem tóku lán í erlendri mynt að eigin frumkvæði.  Hér þarf að skoða hvert tilfelli fyrir sig

4. Þeir sem tóku lán í krónum og höfðu alla burði til að standa við lánin þegar þau voru tekin en hafa misst vinnu eða orðið fyrir tekjumissi.  Hér verður að lengja í lánunum og veita greiðsluaðlögun.

Þessi listi er ekki tæmandi en einhvers staðar verður að byrja og því fyrr því betra.

Síðan verður að fara að huga að næstu kynslóð.  Hvernig á hún að koma þaki yfir höfuðið?  Hvaða lán standa henni til boða og á hvaða kjörum.  Húsnæðismarkaðurinn fer ekki af stað fyrr en tekið er á þessum hópi.  Hann má ekki gleymast. 

Höfuðstóll lána verði lækkaður

Bónus, Hagkaup, Síminn og VÍS á almennan markað

Fátt myndi örva atvinnulífið meir og koma fjármálamörkuðum af stað hér en myndarleg sala á góðum og arðbærum fyrirtækjum í hendur almennings og lífeyrissjóðanna.  Mikið lausafé er í kerfinu sem þarf að fara  út í hagkerfið og í atvinnuuppbyggingu.

Nú eiga skilanefndir bankanna og lífeyrissjóðirnir að drífa í því að leysa bestu eignir Haga og Exista til sín í stað þess að bjóða uppgjafarútrásarvíkingum upp á nauðasamninga.

Síðan á að bjóða hlutafé í þessum fyrirtækjum til sölu á opnum markaði.  Til að byrja með gætu bankarnir selt 60% af hlutafénu á almennum markaði; 20% til almennings, 20% til lífeyrissjóðanna og 20% til erlendra aðila.  Hin 40% má síðan selja eftir nokkur ár þegar betri skriður er kominn á markaðinn hér á landi.

Með þessu fengju bankarnir peninga og gjaldeyri inn í bankakerfið sem örvaði lántöku, atvinnulífið fengi aðgang að hlutabréfamarkaðinum til fjármögnunar á nýjum tækifærum og almenningur fengi arð sem annars rynni í vasa fyrrum útrásarvíkinga.  Allir myndu vinna nema hinir gömlu eigendur sem hafa hvort sem er spilað rassinn úr buxunum.

Nú þurfa skilanefndir, ríkisstjórnin og lífeyrissjóðirnir að sýna að þeir hafi bein í nefinu til að standa vörð um hagsmuni almennings og lúffa ekki fyrir gömlu útrásarvíkingunum sem í örvæntingu eru að reyna að bjarga sínu eigin skinni.

Mikið laust fé í fjármálakerfinu

Fyrst þarf að taka til í Hæstarétti

Ef þessi einkamál eiga að ganga jafnt yfir alla þarf að taka til í Hæstarétti. 

Þar þurfa að vera dómarar sem eru óháðir fyrrverandi og núverandi stjórnvöldum og viðskiptaklíkum.

 

 

Höfða einkamál gegn hrunfólkinu

Um lög og reglugerðir

Í heilbrigðislögum frá 2007 segir:

...allir landsmenn eigi kost á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma eru tök á að veita til verndar andlegri, líkamlegri og félagslegri heilbrigði

En reglugerðir segja allt aðra sögu.  Þar er þjónustan skorin niður virðist vera á tillits til laga? 

Eru lög fyrir einn hóp samfélagsþegna og reglugerðir fyrir annan?

Ætli lögin gildi ekki fyrir hina efnameiri sem hafa efni á að fara í mál eða eru með góð sambönd!

Þegar ríkið hættir að greiða niður kostnað við aðgerðir og lyf er ekki eðlilegt að landsmenn geti tryggt sig hjá tryggingarfélögum ef þeir þurfa á slíkum aðgerðum og lyfjum að halda í framtíðinni?  Af hverju á fólk að þurfa að borga fullt verð úr eigin vasa?  Fellst ekki ákveðin mismunun í því?  Er ekki verið að gera heilbrigðiskerfið meir og meir aðgengilegt fyrir efnameiri hópa þjóðfélagsins?  

Herða skilyrði fyrir endurgreiðslu á æðahnútaaðgerðum

Tryggingarsjóður settur á kennitöluflakk 2024?

Þessir Icesave viðaukar eru að fá á sig yfirbragð útrásavíkinganna, hver Barbabrellan rekur aðra og nú hefur einhverjum dottið það snjallræði í hug að setja tímasprengju í einn viðaukann sem ekki springur fyrr en flestir sem nú eru á þingi eru komnir á eftirlaun, í sendiráðsstöður eða í Seðlabankann!

Hvaða þýðingu hefur fyrirvari um ríkisábyrgð sem rennur út 2024?  Hvað skeður þá?  Verður Tryggingasjóður þá látinn rúlla eða verður skipt um kennitölu?  Ef ekki, þá höldum við áfram að borga, og munum borga meira?  Eina breytingin verður að vextir hækka, sem sagt, engin ríkisábyrgð = hærri vextir!

Lengi getur vont versnað!

 

Ríkisábyrgðin falli niður 2024