Kína og Ísland - lönd með veikan gjaldmiðil

Kína og Ísland eru ólík lönd.  Hins vegar eru bæði löndin með veikan gjaldmiðil, en af mismunandi ástæðum.  Líklega eru báðar þjóðirnar með gjaldmiðil sem er 25% til 40% undir réttu markaðsvirði.  Í raunveruleikanaum virkar þetta sem "skattlagning" á ríkisborgar þessara landa.  Allar innfluttar vörur eru dýrari en þær ættu að vera.

Íslendingar eru auðvita að borga fyrir skuldafen og fjármálaóreiðu sem á vart sinn líkan sem hefur leitt til vantrausts á getu Íslands til að halda upp alþjóðlega viðurkenndum gjaldmiðli.  Staðan er allt önnur í Kína.  Talið er að kínverski Seðlabankinn þurfi að kaupa dollara fyrir um 1 ma á dag til að halda júaninu niðri gagnvart dollaranum. Bandaríkjamenn eru auðvita ekki sáttir við þessa stöðu og margir þar telja að Kínverjar séu hérna óbeint að "niðurgreiða" sinn útflutning sem tefji fyrir atvinnuuppbyggingu í Bandaríkjunum og víðar.

Svo rakst ég á athyglisverða tölu um fasteignamarkaðinn í Kína sem er ansi heitur um þessar mundir.  Samkvæmt tímaritinu TIME eru aðeins 50% af fasteignakaupum í Kína fjármögnuð með húsnæðislánum.  Hinn helmingurinn er borgaður út í hönd.  Í Bandaríkjunum er um 90% af fasteignakaupum fjármögnuð með húsnæðislánum og líklega er þessi tala enn hærri á Íslandi.

Þau lönd sem hafa keypt allt á lánum hafa farið verst út úr þessari fjármálakreppu, því útbreiddari sem lánin eru því verr er staðan.  En hvað með framtíðina?  

Ólíklegt er að Ísland geti endurtekið í þriðja sinn þann sið að fjármagna fasteignakaup með lánum sem aðrir borga að hluta til á endanum.  Fyrir um 40 árum var það verðbólgan sem velti vandanum yfir á innlenda sparifjáreigendur og nú eru það skattgreiðendur og erlendir aðilar sem taka skellinn í formi skuldaniðurfellingar.

Margir úr síðustu tveimur kynslóðum á Íslandi hafa búið í stærra og betra húsnæði en fjárhagur þeirra gefur tilefni til.  Það sama á við um bíla.  Það má því búast við að næstu tvær kynslóðir verði að sætta sig minna og ódýrara húsnæði og bíla.  

Mikil eftirspurn verður eftir hagkvæmum 2ja og 3ja herbergja íbúðum á næstu árum en markaðurinn fyrir stór einbýlishús (og sumarhús) er mettaður næstu 20 til 30 árin nema að komi til raunverulegrar verðmætasköpunar í hagkerfinu sem getur staðið undir nýjum og dýrum húsum.

Eru íslensk sveitarfélög í stakk búin til að taka á þessari framtíðarsýn?

 

 

 

 

 

Athugasemdir

[Stefán Júlíusson (IP-tala skráð) 17.3.2010 kl. 07:00]

Nú er jákvæður viðskiptajöfnuður.  Ef krónan styrkist mikið meira, þá mun hann verða aftur neikvæður miðað við sama innflutning sem og útflutning.

Telur þú að innlfutningur muni  minnka á næstu árum eða að útflutningur muni aukast til þess að halda viðskiptajöfnuðinum jákvæður?

Það er mjög ólíklegt að krónan geti styrkst mikið meira.  Það þarf að viðhalda jákvæðum viðskiptajöfnuði til að greiða erlendar skuldir.

Annað finnst mér vera blekking.

Bankarnir ráða í dag verðinu á krónunni.  Þeir vilja gjarnan greiða færri krónur út fyrir t.d. evrurnar sem þeir fá.  þá eiga þeir fleiri krónur og fleiri evrur!  það er eina ástæðan fyrir því að krónan er að styrkjast enda enginn markaður með íslenskar krónunur nema innan bankanna sjálfra.  Minnir á Sambandið gamla;)

[Andri Geir Arinbjarnarson, 17.3.2010 kl. 07:18]

Stefán,

Það er alveg rétt að króna þarf að vera lág næstu árin til að nægur gjaldeyrir skapist til að borga allar þessar skuldir.  Ef ekki hefðu verið tekin öll þessi erlendu lán og bankarnir gömlu reknir á eðlilegan og íhaldssaman hátt væri krónan sterkari.  

Hinn venjulegi íslenski launamaður sem ekki tók þátt í útrásinni er að borga fyrir þetta á fernan hátt:

1. Launalækkun

2. Hærri skattar

3. Niðurskurður

4. Lágt gengi krónunnar

[Stefán Júlíusson (IP-tala skráð) 17.3.2010 kl. 07:29]

Þá erum við hjartanlega sammála í þessu máli.

[Björn Kristinsson (IP-tala skráð) 17.3.2010 kl. 14:46]

Ég myndi frekar telja að það væri Seðlabankinn sem réði gengi krónunnar vegna gjaldeyrishaftanna. Seðlabankinn hefur þegar gefið út hvert spágildi hans á krónu er til 2012. Það ætti að vera nærri lægi ef höftin verða við líði næstu misserin.

Ef Seðlabankanum finnst krónana vera að styrkjast of mikið þau kaupir hann einfaldlega gjaldeyri á millibankamarkaði og öfugt. Viðskiptabankarnir eiga enga möguleika í dag að ráða genginu ef Seðlabankanum tekst að halda úti aflandskrónum.

[Andri Geir Arinbjarnarson, 17.3.2010 kl. 15:00]

Björn,

Vegna hafta á fjármagnsflæði bæði í Kína og Íslandi er genginu handstýrt af Seðlabönkum beggja landa.  

Á Íslandi þarf Seðlabankinn að halda genginu lágu til að nógur gjaldeyrir sé til að borga skuldir en í Kína er genginu haldið niðri til að niðurgreiða útflutning.  

Sama aðferð en mismunandi aðstæður.